Ook beleggers, verzekeraars en pensioenfondsen benadrukken graag hoe duurzaam en verantwoord ze werken. Maar hoe weet je of dat klopt? En hoe meet je dat? Daarvoor geldt in Europa sinds maart vorig jaar de SFDR level 1-wet. Deze Sustainable Finance Disclosure Regulation stelt uniforme regels over hoe je als pensioenfonds of beleggingsfonds vastlegt aan welke duurzaamheidscriteria jouw beleggingen voldoen. Zodat je als klant precies weet waar je aan toe bent en hoe verantwoord zo’n belegging werkelijk is.

Boetes voor greenwashing

In Nederland houdt de Autoriteit Financiële Markten (AFM) toezicht. In het laatste jaarverslag schrijft de toezichthouder dat beleggers worden ‘bestookt’ met misleidende duurzaamheidsreclames. De AFM zegt hard in te willen grijpen als zij vermoedt dat financiële instellingen beleggers misleiden door te liegen over hun groene en verantwoorde intenties. Stevige sancties zijn niet uitgesloten: dit voorjaar gaf de Amerikaanse beurstoezichthouder SEC een boete van $ 1.500.000 aan zakenbank BNY Mellon. Die zou ten onrechte hebben geclaimd het geld van haar klanten te beleggen in duurzame en sociaal verantwoorde fondsen. Ook andere greenwashers kregen forse boetes.

Groener geld, groenere economie

Louise Kranenburg, Manager Verantwoord Beleggen van Pensioenfonds Detailhandel, vindt de invoering van SFDR een prima stap: “Als consument heb je recht op een eerlijk verhaal over de producten en diensten die je afneemt, ook voor je pensioen. Dus als financiële instellingen zeggen dat ze meer geld beleggen in groene initiatieven, en dat ze zo bijdragen aan een betere wereld, moet dat wel écht zo zijn. De SFDR-regels zorgen ervoor dat wij helder rapporteren hoe we met onze beleggingen concreet scoren op duurzaamheid."

"Nadeel daarbij," benadrukt Louise, "is dat het bij de rapportage alleen gaat om duurzaamheid zoals de Europese Commissie die ziet. En dat is niet altijd 1-op-1 hetzelfde als de manier waarop wij duurzaamheid zien. Wij leggen naast klimaat bijvoorbeeld veel focus op mensenrechten en arbeidsrechten in ons beleggingsbeleid. De Europese Commissie heeft dat er pas na lang aandringen aan toegevoegd: volgens hen was duurzaam in eerste instantie vooral ‘groen’. Een ander nadeel is dat hoe duurzamer je belegt, hoe meer werk je moet besteden aan het rapporteren daarover. Dat neemt tijd weg die je daadwerkelijk kunt besteden aan het verder verduurzamen van je beleggingen.”

Grijs, lichtgroen of donkergroen?

Voor de medewerkers van Pensioenfonds Detailhandel betekent de komst van SFDR een flinke klus. “We moeten alle beleggingscategorieën waarin we investeren een label geven: grijs voor beleggingsproducten die duurzaamheid niet promoten; lichtgroen voor producten die milieu- of sociale kenmerken bevorderen; donkergroen voor producten met duurzame doelen”, zegt Louise. Die klus is inmiddels bijna geklaard: “Onze twee portefeuilles met aandelen in resp. ontwikkelde- en opkomende markten, plus de portefeuilles met niet-beursgenoteerd vastgoed, groene obligatieleningen en bedrijfsleningen zijn allemaal ‘lichtgroen’. Dan gaat het in totaal om pakweg € 13 miljard, dat is circa 40% van ons totale belegd vermogen. Deze portefeuilles hebben we de afgelopen jaren langzaam maar zeker verduurzaamd.”

Wat betekent dat dan concreet? “Nou, dat bijvoorbeeld de bedrijven in onze portefeuille van bedrijfsleningen hun CO₂-uitstoot tegen 2025 met minstens 69% hebben verlaagd. We checken nu of we onze portefeuilles met respectievelijk beursgenoteerd vastgoed en high yield obligaties met een hoog rendement ook lichtgroen kunnen maken. En wat we moeten doen als ze nog ‘grijs’ zijn. Dat is in praktijk nog best lastig. Neem onze portefeuille Europese staatsobligaties: is die grijs, is die lichtgroen? We denken inmiddels het laatste omdat we aan die portefeuille de laatste tijd vooral green bonds en sustainable bonds hebben toegevoegd: obligaties waarmee overheden en bedrijven (milieu)verantwoorde initiatieven financieren. Ook dat gaan we dus helder in kaart brengen.”

Meetbare positieve impact

Het percentage ‘donkergroen’ in de beleggingen van Pensioenfonds Detailhandel is nog klein, erkent Louise: “Maar bij nieuwe investeringen mikken we daar wel op. Zo beleggen we sinds dit jaar 1% van onze totale beleggingsportefeuille in positieve impactinvesteringen. Dat gaat om een bedrag van ongeveer € 300 miljoen, waarmee we direct beleggen in bedrijven, scale-ups en duurzame ondernemingen overal ter wereld die een meetbare positieve impact maken. Dat zijn echt donkergroene beleggingen. En ook daarin gaan we steeds meer doen.”

Goed pensioen blijft doel

Hoe ‘groen’ is het einddoel waar Louise met het Pensioenfonds Detailhandel op mikt? “We hebben meerdere belangen te dienen”, erkent ze. “We moeten én zorgen voor een goed pensioen in euro’s voor onze deelnemers en pensioengerechtigden. Maar daarnaast moeten we door onze beleggingskeuzes ook bijdragen aan een schone, gezondere en betere wereld. Daarom nemen we SFDR heel serieus. Wij hebben overigens niet als hoogste doel om de allergroenste van de klas te zijn. Primair is en blijft onze taak om onze deelnemers een goed en solide pensioen uit te betalen. Als we daarbij gemiddeld op lichtgroen uitkomen, is dat al mooi.”